Stacja Bąk

Bąk to niewielka, trzyperonowa stacja zlokalizowana na 116 kilometrze (116.699) linii kolejowej numer 201 oraz na 78 kilometrze (77.763) linii kolejowej numer 215.
Początkowo przez stację miała biec budowana linia kolejowa łącząca Czersk przez Bąk, Liniewo, Starą Piłę z Gdańskiem Wrzeszczem (Gdańsk Wrzeszcz – Stara Piła, linia kolejowa numer 234) jako skrót łączący Gdańsk z Berlinem (linia miała się łączyć w Czersku z Koleją Wschodnią – Ostbahnem).
Budowa linii Czersk – Gdańsk Wrzeszcz została zainicjowana jeszcze przed I Wojną Światową. W połowie 1911 roku ukończono budowę odcinka Czersk – Bąk, natomiast dalsze prace przerwał wybuch I Wojny Światowej w roku 1914. Po jej zakończeniu w listopadzie 1918 roku i odrodzeniu się państwa polskiego, dalszą budowę zaniechano z racji podrzędnego charakteru linii. Po odzyskaniu niepodległości jedną z dwóch sztandarowych i najważniejszych strategicznie inwestycji (obok budowy portu w Gdyni) była budowa Magistrali Węglowej łączącej śląskie kopalnie z wybrzeżem.
Przebieg nowej linii wytyczono z pominięciem terenów Wolnego Miasta Gdańska którego niemieckie władze nie były przychylne Polsce. W roku 1928 oddano do użytku odcinek Bąk – Kościerzyna (kolej dotarła tu w roku w 1885 roku) natomiast w roku 1930 oddano do użytku odcinek Maksymilianowo – Bąk. Warto zwrócić uwagę na bryłę budynku dworcowego który jest inny niż pozostałe na Magistrali Węglowej. Bliźniacze budynki dworcowe powstały w Karsinie oraz w Olpuchu (ob. Olpuch Wdzydze). W czasach bardziej nam współczesnych przez stację przejeżdżało kilka bezpośrednich pociągów łączących Gdynię z Bydgoszczą przez Kościerzynę a także kilka par pociągów relacji Bąk – Laskowice Pomorskie.
Można było też spotkać pociąg który jeździł do Grudziądza czy Jabłonowa Pomorskiego a początek relacji miał miejsce właśnie w Bąku (przyjazd z Laskowic Pomorskich przez Wierzchucin). Do końca XX wieku ozkład znacząco się nie zmieniał – przełomowy był okres obowiązywania rozkładu jazdy pociągów z roku 2000/2001 kiedy to znacząco zmniejszono ilość pociągów oraz skrócono ich relacje (Kościerzyna – Wierzchucin oraz Bąk – Czersk).
Tabor (wciąż mówimy o czasach względnie współczesnych) jaki można było spotkać w Bąku to głównie ciężkie lokomotywy spalinowe serii SP45, nieco lżejsze SP42, SU46 (końcówka XX wieku oraz początek XXI wieku), szynobusy serii SA101/SA102 (przełom XX oraz XXI wieku) a także do początków lat 90 XX wieku parowozy Ty2 oraz TKt48 obsługiwane przez parowozownię w Kościerzynie (obecnie skansen).
Z wagonów najczęstszym widokiem były piętrowe wagony serii Bhp/Bipa oraz wagony serii 101A/102A/43A (popularne ryflaki) oraz 120A (bonanza) czy starsze produkcje które kończyły żywot jeżdżąc w lokalnych relacjach. Jeszcze do niedawna z Bąka odchodziła bocznica w kierunku wojskowego lotniska w Borsku. Niedługo po zamknięciu lotniska bocznica została fizycznie zlikwidowana za wyjątkiem dwóch rozjazdów oraz lokomotywy spalinowej serii SM03 która służyła do wtaczania wagonów na bocznicę. Obecnie (sierpień 2020 roku) oba rozjazdy już nie istnieją – jedyną pamiątką są ślady po nasypie.
W roku 2010 zmodernizowano północną głowicę (kierunek Kościerzyna) poprzez wymianę zwrotnic na elektryczne (sterowane z budynku dworca) oraz wymieniono semafory z kształtowych na świetlne. Niebawem podobny los spotka głowicę południową (kierunki Lipowa Tucholska, Czersk) gdzie trwa wymiana semaforów wjazdowych.
W chwili obecnej (kwiecień 2018 roku) przez Bąk przejażdżają wyłącznie pociągi towarowe. Ostatni pociąg pasażerski (Kościerzyna – Czersk) odjechał w ostatnim dniu obowiązywania rozkładu jazdy pociągów 2012/2013. Odcinek Bąk – Lipowa Tucholska w ruchu pasażerskim był praktycznie martwy już wcześniej bo od roku 2006 (za wyjątkiem powrotu pociągu z Wierzchucina do Czerska oraz Arriva Express relacji Bydgoszcz – Gdynia – Gdańsk).
Co jakiś czas wraca temat powrotu pociągów pośpiesznych na Magistralę Węglową (ostatni planowy z Gdyni do Wrocławia odjechał w 1990 roku) ale tego typu przepowiednie raczej należy włożyć między bajki…
Stacja Bąk swoją nazwę zawdzięcza odległej o około 7 kilometrów wiosce o identycznej nazwie.

Kalendarium